Waarom refereert de Koran naar Allah als ´Hij´

In de naam van Allah, de Meest Barmhartige, de Verlener van Barmhartigheid

Een vaker gehoorde vraag is de volgende: Is God mannelijk omdat mannelijke voornaamwoorden worden gebruikt om naar Hem te verwijzen? Het is eigenlijk een normale vraag die zou kunnen opkomen. Maar er zijn verschillende dingen waar je rekening mee moet houden. Ten eerste werd de Koran geopenbaard in het Arabisch en niet in het Nederlands of Engels, Frans ... dus Allah identificeerde zichzelf nooit met een voornaamwoord in deze talen. Er bestaat niet zoiets als een perfecte vertaling. Talen functioneren het beste binnen hun respectieve connotatieve kaders. Dit is de reden waarom het extrapoleren van nuance en diepere technische details (zoals juridische uitspraken) uit een vertaling, zonder gebaseerd te zijn op traditioneel Arabisch en andere disciplines, kan resulteren in een ernstige afwijking van de bedoelde betekenissen van Gods Openbaring. Laten we dit in gedachten houden en de vraag verder onderzoeken.

Kwijt in vertaling

Vertalers beschouwen "Hij" over het algemeen als de beste vertaling voor "huwa" (هو), het voornaamwoord dat in de hele Koran wordt gebruikt met betrekking tot het Goddelijke. Het is echter niet omdat ze geloven dat huwa grammaticaal mannelijk is, dat dit impliceert dat Allah mannelijk is. Voor hen is het net als ¨nahnu¨ (نحن) - consistent vertaald wordt als "wij" zonder te impliceren dat Allah meervoud is of verwijst naar meerdere godheden. Zelfs in het Engels is het 'koninklijke wij' een bekende taalkundige uitdrukking om grootheid en soevereiniteit aan te duiden en niet pluraliteit.

In tegenstelling tot het 'koninklijke wij', dat zowel in het Engels als in het Arabisch wordt herkend, wordt 'hij' natuurlijk alleen in het Nederlands of Engels gebruikt voor mannen. Arabisch is echter een geslachtstaal, dus alle zelfstandige naamwoorden zijn grammaticaal mannelijk of vrouwelijk, zelfs als het levenloze objecten zijn. Het Arabische "hij" is ook het standaard voornaamwoord, en daarom wordt het gebruikt voor de geslachtloze derde persoon enkelvoud. De Goddelijke Naam zou taalkundig in die laatste categorie vallen.

Het zijn de woorden van Allah

In een andere taal zou hierdoor meer twijfel of discussie kunnen ontstaan over het gebruik van ´hij´. Echter niet in het Arabisch en nog minder indien het van Allah zelf komt! We mogen nooit vergeten dat het Arabische 'hij' een breder gebruik heeft dan mannelijkheid. Bovendien heeft God ons heilige principes gegeven om niet te twijfelen in ons beeld van Hem. Allah zegt bijvoorbeeld:

لَيسَ كَمِثلِهِ شَيءٌ ۖ وَهُوَ السَّميعُ البَصيرُ

Niets is aan Hem gelijk. En Hij is de Alhorende, de Alziende.

[Koran: 42:11]

Interessant is dat Allah in dit vers elke gelijkenis met Zijn schepping ontkent, maar toch bevestigt dat Hij hoort en ziet, eigenschappen die wij als mensen hebben. Allah kent Zijn schepping, dus openbaart Hij Zichzelf aan ons in woorden die wij kunnen begrijpen, ook al kan taal nooit Zijn ware werkelijkheid bevatten. Dus dat is onze gouden regel: Indien je over Allah spreekt doe het dan zoals Hij over Zichzelf sprak, zo goed als je kunt, en erken dat de Goddelijke Eigenschappen in hun werkelijkheid alles overstijgen wat inherent is aan Zijn schepping. Zoals Allah ook zegt:

سُبحانَ الَّذي خَلَقَ الأَزواجَ كُلَّها

Heilig is Hij die alle paren heeft geschapen

[Koran: 36:36]

Door de menselijke limieten

Iemand kan zich afvragen: Als de werkelijkheden tussen geschapen wezens en het bovenzintuiglijke zo verschillend zijn, waarom wordt er dan taal gebruikt die verkeerd begrepen kan worden als menselijk? Het is omdat wij mensen alleen menselijke taal kunnen begrijpen. We kunnen alleen besluiten trekken op basis van onze menselijke ervaring. Zou het verstandig zijn om ons aan te spreken met uitdrukkingen waarmee we ons niet kunnen identificeren, door termen te gebruiken en realiteiten te beschrijven waarmee we niet vertrouwd zijn en die we daarom niet kunnen vatten?

Met dit alles in gedachten, en rekening houdend met de meer problematische connotaties van "het" (meestal gereserveerd voor dieren en objecten) en "zij/hun" (gebruikt voor meervoud), is het logisch dat "hij" wordt gekozen als de beste analoog voor "huwa" met de redenen hierboven aangehaald. En Allah weet het het beste.